Βουλή των Ελλήνων

Σε δηλώσεις του μετά την συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 18 Φεβρουαρίου 2016, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk, ανακοίνωσε τη βούληση των χωρών-μελών για διεξαγωγή έκτακτης συνόδου κορυφής στις αρχές Μαρτίου με συμμετοχή της Τουρκίας, σκοπός της οποίας θα είναι η συζήτηση για το προσφυγικό/μεταναστευτικό.

Η δέσμη μέτρων που η Τουρκία έχει λάβει για την εφαρμογή του Σχεδίου Κοινής Δράσης ΕΕ – Τουρκίας (ΣΚΔ), μετά την ενεργοποίησή του στις 29 Νοεμβρίου 2015, δε φαίνεται να έχει οδηγήσει σε απτά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή του Σχεδίου για την περίοδο μεταξύ 17 Δεκεμβρίου 2015 και 31 Ιανουαρίου 2016 (με ημερομηνία δημοσίευσης τη 10η Φεβρουαρίου 2016) διαπιστώνει τα παρακάτω:

1. Μεταξύ των αρχών Δεκεμβρίου 2015 και της 31ης Ιανουαρίου 2016, ο εβδομαδιαίος μέσος όρος ατόμων που μετακινήθηκαν παράτυπα μέσω θαλάσσης από την Τουρκία προς την Ελλάδα μειώθηκε από 27.218 σε 15.383. 
2. Παρά την μείωση, αυτός ο όγκος ροών παραμένει υψηλός για την εποχή.
3. Η μείωση αυτή είναι κυρίως αποτέλεσμα της αλλαγής των καιρικών συνθηκών. Τα μέτρα που έχει λάβει η Τουρκία έχουν μέχρι στιγμής περιορισμένη επίδραση στη ροή των παράτυπων μετακινήσεων δια θαλάσσης προς την Ελλάδα. 

Αναφορά στη σχετική αυτή έλλειψη προόδου όσον αφορά τη μείωση των ροών έγινε και στα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που διεξήχθη στις 18 και 19 Φεβρουαρίου 2016. Όπως αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων (η υπογράμμιση προστέθηκε):

«Η πλήρης και ταχεία εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα, προκειμένου να αναχαιτισθούν οι μεταναστευτικές ροές και να καταπολεμηθούν τα δίκτυα διακινητών και λαθρεμπόρων. Η Τουρκία έχει λάβει μέτρα για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση των Σύριων προσφύγων στην τουρκική αγορά εργασίας και την ανταλλαγή δεδομένων με την ΕΕ. Ωστόσο, οι ροές των μεταναστών που φθάνουν στην Ελλάδα από την Τουρκία εξακολουθούν να είναι υπερβολικά υψηλές. Επιβάλλεται σημαντική και διαρκής μείωση του αριθμού των παράνομων εισόδων από την Τουρκία στην ΕΕ. Αυτό απαιτεί περισσότερες και αποφασιστικές προσπάθειες και από την πλευρά της Τουρκίας για την αποτελεσματική εφαρμογή του σχεδίου δράσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε όσον αφορά τη διευκόλυνση για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ταχέως τα προγράμματα προτεραιότητας. Σημειώνει επίσης με ικανοποίηση την πρόοδο όσον αφορά την κατάρτιση αξιόπιστου εθελοντικού προγράμματος εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους με την Τουρκία.»

Με βάση τα παραπάνω, η διαφαινόμενη έκτακτη σύνοδος κορυφής στις αρχές Μαρτίου αποτελεί μία ευκαιρία για να πιεστεί η Τουρκία να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της. Σε αυτό το πλαίσιο,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί

1. Δύνανται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχει προχωρήσει η Τουρκία για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα; Ποιες από αυτές τις ενέργειες υλοποιήθηκαν ή υιοθετήθηκαν μετά την έναρξη της ισχύος του Σχεδίου Κοινής Δράσης; Σε ποιες περαιτέρω ενέργειες πρέπει να προχωρήσει η Τουρκία για την επίτευξη του στόχου του περιορισμού των ροών αυτών;
2. Δύνανται να παρουσιάσουν στοιχεία σχετικά με τα αιτήματα επανεισδοχής που η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει μετά την 29η Νοεμβρίου 2015 στην Τουρκία, το ποσοστό των αιτημάτων που έχουν τύχει επεξεργασίας από τις τουρκικές αρχές και το ποσοστό αυτών που έχουν γίνει αποδεκτά; Υπάρχει σημαντική αλλαγή σε αυτά τα ποσοστά σε σχέση με την κατάσταση που επικρατούσε προ της ενεργοποίησης του Σχεδίου Κοινής Δράσης; 
3. Με ποιους γενικούς στόχους και κατευθυντήριες γραμμές θα προσέλθει η Κυβέρνηση στη διαφαινόμενη έκτακτη σύνοδο του Μαρτίου;
4. Προτίθεται η Κυβέρνηση να εγκρίνει ή ψηφίσει κείμενο συμπερασμάτων ή άλλη μελλοντική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο η οποία θα υπόσχεται τη ή θα δεσμεύει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε λήψη περαιτέρω μέτρων στήριξης της Τουρκίας, με αντάλλαγμα την υλοποίηση από τη δεύτερη ήδη συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του ΣΚΔ στόχων; 
5. Ποια μέτρα έχει λάβει η Κυβέρνηση στο πλαίσιο μίας προετοιμασίας για να διευρύνει τη συνεργασία με την Τουρκία ή και να εκμεταλλευθεί μία ενδεχόμενη μετά την έκτακτη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου αλλαγή στη συμπεριφορά της γειτονικής χώρας σε ένα ή περισσότερα ζητήματα που συνδέονται με το μεταναστευτικό;